Strona głównaDietetykaKwasy omega-3 a insulinooporność

Aga on 30/08/2022

Kwasy omega-3 a insulinooporność

Insulinooporność oraz wzrost wskaźników wagi i otyłości to najbardziej palące problemy zdrowotne współczesnego świata. Z tego artykułu dowiesz się jaki związek ma spożycie kwasów Omega-3 w leczeniu Insulinnoporności.

Czy istnieje naturalne lekarstwo na insulinooporność?

Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (n-3 PUFA), a zwłaszcza długołańcuchowe kwasy tłuszczowe, jak kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA) występujące w olejach morskich, mogą poprawić wrażliwość na insulinę lub zmniejszyć częstość występowania cukrzycy typu 2.

Kwasy omega-3 zapobiegają insulinooporności

Nie od dziś wiadomo, że osoby stosujące dietę składającą się z wielonienasyconych tłuszczów mają mniejszą zapadalność na cukrzycę. Jest to szczególnie widoczne u Eskimosów żyjących na Alasce i Grenlandii, których dieta jest bardzo bogata w kwasy tłuszczowe omega-3.

W jaki sposób działają kwasy omega-3?

Istnieje teoria, że pod wpływem kwasów omega-3 zachodzą zmiany w składzie błony fosfolipidowej komórek obwodowych, które zwiększają transport glukozy.

Zwiększone wydzielanie insuliny i większa na nią wrażliwość wywołana długotrwałym przyjmowaniem kwasów tłuszczowych omega-3 pozytywnie wpływa na metabolizm węglowodanów i poprawia homeostazę glukozy.

Dieta na insulinooporność w praktyce

W prostym, interwencyjnym badaniu dietetycznym przeprowadzonym na zdrowych osobach starszych, wykazano, że jedzenie ryb tłustych, zamiast chudych znacząco poprawiła wrażliwość na insulinę. Badani spożywali około 720 g tłustych ryb tygodniowo i 15 ml oleju z sardynek dziennie.

Na czym dokładnie polegało badanie?

Badanie przeprowadzono na dwunastu zdrowych osobach. Podawano im posiłki testowe o różnej zawartości kwasów tłuszczowych pochodzących przeważnie z ryb lub warzyw.

Każdy posiłek testowy zapewniał 40% dziennego zapotrzebowania na kalorie i zawierał:

około 45% węglowodanów,
40% tłuszczu,
15% białka.

tłuste ryby - źródlo omega-3

Kwasy omega-3 z ryb, czy warzyw — które wybrać?

W badaniu stwierdzono, że:

odpowiedź na insulinę w surowicy była o 62% wyższa (p < 0,01) po rybach i o 39% wyższe (p < 0,01) po posiłkach warzywnych w porównaniu z posiłkami z tłuszczami nasyconymi.
Nie zaobserwowano istotnych różnic w odpowiedziach insulinowych między posiłkami warzywnymi i rybnymi.
Stężenie glukozy w surowicy było tylko nieznacznie wyższe (p < 0,02) podczas posiłku rybnego, niż w przypadku posiłków warzywnych lub tłuszczów nasyconych.
Poziomy GIP były porównywalne po posiłkach rybnych i warzywnych — o 25% niższe niż te obserwowane po posiłku z tłuszczami nasyconymi.

Czy badania potwierdziły hipotezę o wpływie kwasów omega-3 na insulinooporność?

Wyniki sugerują, że diety wzbogacone wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi w dużo większym stopniu zwiększają wydzielanie insuliny, niż dieta składająca się głównie z nasyconych kwasów tłuszczowych.

Mechanizm tego zwiększonego wydzielania insuliny nie jest jeszcze poznany, ale wydaje się, że nie pośredniczą w nim różnice w wartościach stężenia glukozy w surowicy ani wpływ insulinotroficzny GIP.

Wrażliwość na insulinę badana tylko na mężczyznach

Co ciekawe, związek wskaźnika omega-3 z wrażliwością na insulinę i innymi wskaźnikami metabolicznymi badano tylko w grupie mężczyzn w średnim wieku i z nadwagą.

Dlaczego?

Rekrutowano wyłącznie mężczyzn, aby uniknąć wpływu cyklu miesiączkowego i/lub doustnych środków antykoncepcyjnych na wynik.

Czy wyniki potwierdziły związek omega-3 z wrażliwością na insulinę?

W wybranej grupie wyższe stężenia n-3 PUFA w fosfolipidach czerwonokrwinkowych wiązało się z poprawą wrażliwości na insulinę, niższymi stężeniami wolnych kwasów tłuszczowych i CRP, a także poprawą nocnego profilu ciśnienia tętniczego:

Omegi wpływały na wskaźnik insuliny na czczo oraz wskaźnik HOMA-IR.

Im wyższy był indeks omega-3 badanego — czyli im bardziej kwasy omega-3 były wbudowane w błony komórkę, tym lepsze wyniki uzyskiwano.

Stężenia insuliny na czczo były o 25% niższe w HOI niż u mężczyzn z LOI)

Badanie wykazało, że działanie kwasów tłuszczowych za pośrednictwem receptorów błonowych może stanowić element ich pro- i antycukrzycowego wpływu na wydzielanie insuliny.

Omega-3 w oleju lnianym

W jaki sposób to działa?

Uaktywnienie TLR2 i 4 przez nasycone kwasy tłuszczowe prowadzi do insulinooporności. Insulinotropowe działanie średnio- i długołańcuchowych kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych za pośrednictwem GPR-40 składa się na wzmocnienie poprzez krótkotrwałe działanie kwasów tłuszczowych wydzielania insuliny stymulowanego przez glukozę.

Za pośrednictwem GPR-120 kwasy tłuszczowe jedno- i wielonienasycone wywierają efekt insulinotropowy, stymulując wydzielanie GLP-1 i GIP, oraz efekt przeciwzapalny i hamujący powstawanie insulinooporności przez blokowanie ekspresji i działania cytokin w tkance tłuszczowej.

Kwasy tłuszczowe krótkołańcuchowe za pośrednictwem GPR-43 stymulują wydzielanie leptyny, co może wiązać się ze zmniejszeniem apetytu.

Przełomowe badanie

Wieloośrodkowe, prospektywne badanie GISSI (Grupo Italiano per lo Studio della Streptochinasi nell’Infarto Miocardico) oceniające wpływ n‑3 LC‑PUFA we wtórnej prewencji epizodów sercowo-naczyniowych było autentycznym punktem zwrotnym.

Uczestniczyło w nim 11324 pacjentów po zawale serca, otrzymujących przez 3,5 roku:

LC‑PUFA w dawce 1 g/dobę (460 mg EPA i 380 mg DHA) i witaminę E 300 mg/ dobę
lub placebo.

U pacjentów stosujących rybi olej uzyskano:

aż 20-procentową redukcję śmiertelności ogółem
30-procentowy spadek śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych
45-procentową redukcję nagłych zgonów sercowych.

Z badań Platet ‑ Klein jasno wynika, iż dieta bogata w kwasy EPA i DHA przyczynia się do spowolnienia rozwoju miażdżycy będącej główną komplikacją zdrowotną u osób z cukrzycą typu 2.

Poprawa nie następuje jednak poprzez wpływ na poziom glikemii, ale poprzez poprawę gospodarki lipidowej, funkcji endotelium oraz zmniejszenie agregacji płytek krwi.

Co jeszcze pokazało badanie?

Wykazano, że u osób z otyłością brzuszną, insulinoopornością, nietolerancją glukozy i cukrzycą typu 2 w surowicy krwi występuje zwiększone stężenie aterogennej frakcji remnantów chylomikronów (RLP).

Zwiększenie n‑3 PUFA w diecie powoduje obniżenie stężenia RLP u osób z wisceralnym typem otyłości i cukrzycą typu 2.

W innym badaniu pacjentów z cukrzycą typu 2 przez trzy miesiące suplementowano dietę oczyszczonym kwasem EPA w dawce od 0,9 do 1,8 g/dzień. W efekcie poziom stężenia remnantów chylomikronów we krwi obniżył się u nich aż o 77%!!!

Jak powinna wyglądać dieta zapobiegająca insulinooporności?

Dieta oparta na LC‑PUFA może prowadzić do korzystnej redystrybucji tkanki tłuszczowej, a tym samym chronić osoby z nadwagą i otyłe przed demonstracją cech zespołu metabolicznego.

Naturalne źródła kwasów omega:

tłuste ryby morskie: łosoś, makrela, śledź, sardynka, tuńczyk, pstrąg;
olej rzepakowy, lniany, z orzechów włoskich;
migdały i orzechy włoskie.

Ile kwasów omega-3 spożywać?

Według Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ) dobowe zapotrzebowanie na kwasy EPA+DHA dla osoby dorosłej wynosi 250 mg.

W przypadku kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz diabetyków zapotrzebowanie to wzrasta i wynosi nawet do 600 mg/dobę.

Aby pokryć to zapotrzebowanie, zazwyczaj wystarczy sama dieta, np. spożycie 2 tłustych ryb morskich tygodniowo. Jeśli jednak w Twojej diecie nie ma ryb — rozważ suplementację zgodnie z zaleceniami lekarza.

Jak dobrać odpowiednio kwasy omega-3?

Przy ich wyborze warto kierować się wskaźnikiem TOTOX. Jest to wskaźnik, który mówi o świeżości oleju. Im wyższy wskaźnik TOTOX, tym bardziej zjełczały olej.

Wartość orientacyjna określona przez GOED, to około 26 i nie powinna być przekraczana.

Jeśli jednak na opakowaniu nie jest podany wskaźnik TOTOX, pozostaje nam sprawdzić zapach oleju.

W tym celu przegryź kapsułkę, lub powąchaj olej z butelki. Bardzo łatwo poznasz, czy olej jest świeży. Zjełczały pachnie bardzo nieprzyjemnie, a po połknięciu kapsułki następuje nieprzyjemne odbijanie.

Bibliografia:

Cancel Reply